Op rosacea lijkende klachten als gevolg van een hormooncreme

Herhaald gebruik van een hormooncrème in het gezicht kan leiden tot klachten die op rosacea lijken, zoals teleangiëctasieën (couperose), maar ook periorale dermatitis. Symptomen hiervan zijn roodheid, jeuk, droogheid, pukkels die rood zijn of de kleur van de huid hebben. De huid kan ongemakkelijk en strak aanvoelen en het kan pijnlijk zijn. (Perioraal betekent rondom de mond, maar deze symptomen kunnen ook op andere plaatsen in het gezicht voorkomen waar langdurig hormooncreme is gebruikt).

Het is niet mogelijk om te zeggen hoe lang het duurt voordat herhaald gebruik van een hormooncrème (of hormoonzalf)  in het gezicht leidt tot periorale dermatitis of soortgelijke klachten. Dit kan variëren van maanden tot jaren. De sterkte van de crème speelt hierin ook een rol.

periorale dermatitis veroorzaakt door hormooncreme

rosacea achtige uitslag als gevolg van (krachtige) hormooncreme

Hoe werkt het?

Na herhaalt, maar meestal langdurig gebruik van een hormooncrème treden er functionele en anatomische afwijkingen op in de huid. Een aantal hypothesen kan dit fenomeen verklaren. Hormooncremes remmen de synthese van collageen wat kan leiden tot dunner worden van de huid. Hierdoor worden de bloedvaatjes niet meer goed ondersteund waardoor ze beter zichtbaar worden. Roodheid is het gevolg. Hormooncremes onderdrukken het immuunsysteem waardoor bacteriën en micro-organismen een kans krijgen zich te vermenigvuldigen.

Diagnose

Periorale dermatitis wordt vastgesteld aan de hand van lichamelijk onderzoek en het vaststellen van de ziektegeschiedenis van de patiënt. Hieruit moet blijken dat de patiënt hormooncrèmes in het gezicht heeft gebruikt. Dit is niet altijd eenvoudig.

Ten eerste weten mensen soms niet dat ze een hormooncrème hebben gebruikt, omdat ze het gekregen hebben van iemand anders zonder te weten wat het precies is.

Er zit tijd tussen het gebruik van hormooncrèmes en het ontstaan van de huidproblemen, waardoor het voor een patiënt soms moeilijk is om de relatie te leggen.

Hormooncremes worden niet zomaar voorgeschreven, zeker wanneer het gebruikt wordt bij een bestaand huidprobleem in het gezicht is het moeilijk om onderscheid te maken tussen het bestaande probleem en de periorale dermatitis.

Behandeling

Doorgaan met het gebruik van de hormooncrème leidt tot een verspreiding van het probleem en het gebruik moet dus gestopt worden, al dan niet geleidelijk. Volg het advies op van de arts, want het stoppen van de hormooncrème leidt tot een rebound effect, waarbij de symptomen tijdelijk weer erger worden. Hoewel periorale dermatitis geen rosacea is, kan triggervermijding belangrijk zijn en wordt soms het advies te gegeven om de huid alleen te wassen met water en geen cosmetica te gebruiken, in verband met irritatie. In ernstige gevallen wordt antibiotica voorgeschreven.