Voeding die histamine bevat wordt vaak genoemd als trigger van rosacea, maar ook als trigger van andere aandoeningen. Volgens wikipedia is histamine onderdeel van het immuunsysteem en betrokken bij allergische reacties. Bij een allergische reactie wordt histamine vrijgemaakt uit de mestcellen. Histamine zet de bloedvaten open, waardoor er vocht vrijkomt. Dit kan tot allerlei symptomen leiden, zoals een loopneus bij hooikoorts.
Als histamine de bloedvaten open zet is het logisch dat histamine rijk voedsel een trigger kan zijn voor mensen met rosacea. Er zijn 2 manieren waarop dit kan. Via een “histamine-intolerantie” en via “histamine vrijmakers.”
Histamine intolerantie
Er zijn mensen met een histamine – intolerantie. Bij hen wordt de histamine niet snel genoeg afgebroken door enzymen in de darm (diamine-oxidase, DAO). Het wordt dan in het bloed opgenomen en dit kan klachten geven. Bij een histamine intolerantie is het zo dat je een bepaalde hoeveelheid kan verdragen, en als de hoeveelheid histamine boven een bepaalde drempelwaarde komt, dan krijg je klachten. Onder andere wordt genoemd “dat je rood kunt aanlopen”.
Histamine komt ook in voedingsmiddelen voor, bijvoorbeeld (oude) kazen en rode wijn. Bij een histamine intolerantie ben je dus niet allergisch voor bepaalde voedingsmiddelen, maar je bent gevoelig voor histamine. Een en ander zou kunnen verklaren waarom histaminerijk voedsel voor sommige mensen met rosacea een trigger is. Het zet immers je bloedvaten uit als het opgenomen wordt in het bloed. Het is moeilijk om vast te stellen of iemand een overgevoeligheid heeft voor voedsel.
“Niet-allergische voedselovergevoeligheid is moeilijk vast te stellen omdat:
- De klachten ook bij veel andere ziektebeelden voor kunnen komen;
- Er maar zeer beperkt onderzoek gedaan kan worden.
- Omdat bij niet-allergische voedselovergevoeligheid het afweersysteem niet betrokken is, worden er geen antistoffen gemaakt. Gericht onderzoek kan daarom alleen plaats vinden door eliminatie-provocatie;
- Er sprake is van een drempelwaarde die voor iedereen anders is en die bovendien afhankelijk is van bepaalde factoren (zoals bij ziekte of stress);
- De hoeveelheid triggers in dezelfde voedingsmiddelen is niet altijd constant (bijvoorbeeld het histaminegehalte in worst varieert);
- De combinatie van voedingsmiddelen van invloed kan zijn (bijvoorbeeld een glas wijn gaat wel, maar een glas wijn en wat oude kaas erbij geeft klachten). “
Histamine vrijmakers
Bepaalde voedingsmiddelen kunnen histamine vrijmaken in het lichaam en op die manier lichamelijke reacties oproepen.(En dus de bloedvaten open zetten)
Deze producten zijn bijvoorbeeld:
- Alcohol
- Bananen
- Aardbeien
- Ananas
- Chocola
- Eieren
- Vis
- Melk
- Papaya
- Schaaldieren
- Tomaten
Algemene tips
Vermijd of verminder het eten van ingeblikt voedsel en kant-en-klaarmaaltijden
Vermijd of verminder het eten van gerijpt en gefermenteerd voedsel (oudere kazen, alcoholische dranken, producten met gist)
Het histamine gehalte in voedingsmiddelen varieert, afhankelijk van hoe rijp, gerijpt of hygiënisch het voedsel is
Koop en eet zoveel mogelijk alleen verse producten
Zorg ervoor dat voedsel niet buiten de koelkast blijft, vooral vleesproducten
Zorg ervoor dat de keuken altijd schoon wordt gehouden.
Iedereen heeft zijn eigen drempel; je zult de jouwe moeten vinden
Raadpleeg een gediplomeerd diëtist voor het uitwerken van een uitgebalanceerd dieet
Leren koken!
Voedingslijst
Voedingsmiddelen waarvan is gemeld dat ze lagere histamine gehaltes hebben en die daarom de voorkeur hebben:
Vers vlees (gekoeld, bevroren of vers)
Bepaalde verse / bevroren vis – heek, forel, schol
Kip (gekoeld, bevroren of vers)
Ei
Vers fruit – met uitzondering van bakbananen, wordt aangenomen dat het meeste vers fruit een laag histamine gehalte heeft (zie ook histamine bevrijders hieronder)
Verse groenten – met uitzondering van tomaten, aubergines en spinazie
Granen – ook producten daarvan zoals rijstnoedels, witbrood, roggebrood, rijst krokant brood, haver, gepofte rijstcrackers, gierstmeel, pasta
Verse gepasteuriseerde melk en melkproducten
Melkvervangers – geitenmelk, schapenmelk
Roomkaas, mozzarella, boter (zonder dat de histamine ranzig wordt)
De meeste bak oliën – controleer de geschiktheid voor gebruik
De meeste bladkruiden – controleer de geschiktheid voor gebruik
De meeste vruchtensappen zonder citrusvruchten
Kruidenthee – met uitzondering van de hieronder genoemde
Voedingsmiddelen waarvan is gemeld dat ze hogere histamine gehalten bevatten:
Alcohol
Aubergine
Ingelegde of ingeblikte voedingsmiddelen – zuurkool
Gerijpte kazen
Gerookte vleesproducten – salami, ham, worst….
Schaaldieren
Bonen en peulvruchten – kikkererwten, sojameel
Lang bewaarde noten – bijv. Pinda’s, cashewnoten, amandelen, pistache
Chocolade en andere producten op basis van cacao
Seitan
Rijstazijn
Kant-en-klaar maaltijden
Zoute snacks, zoetigheden met conserveermiddelen en kunstmatige kleurstoffen
Voedingsmiddelen waarvan is gemeld dat ze histamine hebben afgegeven (histamine vrijmakers)
De meeste citrusvruchten – citroen, limoen, sinaasappels …
Cacao en chocolade
Walnoten, pinda’s
Papaja, ananas, pruimen, kiwi en bananen
Peulvruchten
Tomaten
Tarwekiemen
De meeste azijn
Additieven – benzoaat, sulfieten, nitrieten, glutamaat, kleurstoffen voor levensmiddelen
Voedingsmiddelen waarvan is gemeld dat ze het diamineoxidase (DAO) -enzym blokkeren:
Alcohol
Zwarte thee
Energiedranken
Mate thee
Ter discussie
Yoghurt – hangt af van de gebruikte bacteriecultuur
Eiwit – De theorie dat eiwit een histamine vrijmaker is, is verworpen.
Andere:
Gist – hoewel het geen histamine als zodanig bevat, dient gist als katalysator voor kleine of grote histamine generatie tijdens het rijzen, afhankelijk van het product. Er zit geen gist in het eindproduct.
Gistextract bevat naar verluidt een zeer hoog gehalte aan biogene aminen en een DAO-remmer en wordt daarom niet geschikt geacht in het dieet met een laag histamine gehalte.
Update 2020:
Het is interessant om op te merken dat ook wetenschappers hun focus hebben gelegd op histamine en daarmee ook de mestcellen. De volgende artikelen zijn interessant om te lezen.
Mestcellen zijn een nieuw doelwit
Mestcellen kunnen de sleutel zijn
Reacties
Wereld van herkenning — Caroline Smit 30-06-2013 13:04 Hoi Chris, het is of ik mezelf lees. Ik had als kind erge bronchitis, latere leeftijd hooikoorts en toen dat laatste afnam kwam de rosacea. Sinds 2 jr is deze aandoening erger geworden en dit jaar is mijn hooikoorts nog nooit zo erg geweest. Ik ontdek deze site nu pas en de oh? momenten volgen elkaar rap op. Ik neem het heft in eigen handen want de artsen leggen de verbanden niet. Vooral niet nu ik ook maanproblemen ondervind.
Mijn eerste focus wordt mijn voeding.
hooikoorts — Marjolein 09-04-2012 12:24 Hoi Chris, bedankt voor je reactie. Wat betreft de hooikoorts en rosacea kan ik alleen uit eigen ervaring spreken. Ik heb namelijk precies dezelfde allergieen (die nu wat minder heftig zijn dan vroeger) en ook in het voorjaar en in de zomer zijn mijn rosacea symptomen erger dan in de rest van het jaar.
Of er daadwerkelijk een verband is dat weet ik niet. Ik heb er geen onderzoeken over kunnen vinden.
Hooikoorts en rosacea — Chris 09-04-2012 08:20 Ik merk 3 jaar op rij dat de klachten bijzonder de kop opsteken in de vroege lente en afnemen naar het eind van de zomerperiode. Ik heb sinds mijn jeugd heftig last van hooikoorts en huisstofmijt wat vanaf mijn 30ste sterk begon te verminderen. Vrij kort daarna kreeg ik echter last van rosacea met in de loop der jaren een grotere frequentie van opstoten. Kan er een rechtstreeks verband zijn tussen de reactie die histamine uitlokt en mijn graad van rosacea, zodat als het ware de klachten zich anders manifesteren dan toen ik nog sterk hooikoorts had?